Plebania kolegiaty Najświętszej Maryi Panny, znana również jako Organistówka, to niezwykły zespół budynków o bogatej historii, usytuowany w Stargardzie. Te trzy zabytkowe obiekty znajdują się na rogu ulic Kazimierza Wielkiego i Bolesława Krzywoustego, tuż obok kolegiaty Mariackiej. Zespół plebanii, w towarzystwie kolegiaty oraz murów obronnych, zyskał status pomnika historii na mocy rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 17 września 2010 roku.
Warto zaznaczyć, że budynki te mają swoje miejsce w rejestrze zabytków, gdzie wpisano je pod numerami A-1525 oraz A-1526, datowanymi na 17 stycznia 1966 roku. Budynek wschodni, nazywany również częścią scholi, został prawdopodobnie zbudowany pod koniec XIV wieku. Jego pierwotna funkcja to siedziba nowo założonej szkoły Schola Gloriosæ Mariæ Virginis.
W okresie reformacji obiekt zmieniał swoje przeznaczenie, stając się najpierw diakonatem, a następnie mieszkanie dla organisty. W 1938 roku władze miasta nabyły budynek, przekształcając go w Muzeum Regionalne. Dekoracyjność obiektu cechują skromne blendy oraz prostokątne okna. Ryglowe szczyty, które powstały w XIX wieku, zapewne pierwotnie ozdobione były gotyckim stylem.
Centralny budynek, wzniesiony w XVI wieku, służył początkowo jako mieszkanie dla proboszcza, by później stać się siedzibą diakonatu. Ozdoby typowe dla epoki, częściowo inspirowane stylem ratusza, obejmują blendy, późnogotyckie łuki oraz gzymsy. Swoisty styl budynku uzupełniają elementy maswerku w renesansowej formie, znane jako „jaskółczy ogon”.
W południowej części budynku dostawiona jest dwupiętrowa część, natomiast od zachodu przylega do niego niewielki budynek ryglowy z XIX wieku, przykryty wspólnym dachem. W latach 80. XX wieku w kompleksie zrealizowano dobudowę czwartego budynku.
Podczas II wojny światowej plebania nie doznała znaczących uszkodzeń, a w latach 1958-1959 pełniła funkcję internatu dla szkoły zawodowej, by ostatecznie w 1959 roku przejść na własność parafii NMP Królowej Świata.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Dom Protzena w Stargardzie | Dom Rohledera w Stargardzie | Odwach w Stargardzie | Dom StrzeleckiOceń: Plebania kolegiaty Najświętszej Maryi Panny w Stargardzie