W sercu Stargardu, w malowniczej okolicy, znajduje się krzyż pokutny, który budzi zainteresowanie nie tylko lokalnych mieszkańców, ale także turystów z różnych zakątków Europy. Usytuowany przy rozgałęzieniu dróg prowadzących do Chociwla i Maszewa, po lewej stronie szosy, zaledwie około 1 kilometra na wschód odBramy Wałowej, krzyż ten wyróżnia się jako największy przedstawiciel tego typu w Europie oraz drugi co do wielkości na świecie.
Krzyż, stworzony w lokalnym warsztacie, wykonany został z jednego bloku wapienia, który może pochodzić zarówno z Gotlandii, jak i Olandii. Jego imponująca wysokość wynosi 3,77 metra, przy czym nad powierzchnią ziemi wyrasta na około 2,77 metra, a jego grubość osiąga 15 centymetrów. Całkowita masa tego majestatycznego obiektu wynosi około 2 ton. Wapień, którego użyto do budowy, jest głównie złożony z kalcytu, z dodatkiem substancji ilastych oraz amorficznej wolnej krzemionki. W jego strukturze dostrzec można skamieliny, w tym ślady łodzika przy inskrypcji na awersie krzyża.
Na awersie znajduje się wizerunek ukrzyżowanego Chrystusa, otoczony napisem w języku dolnoniemieckim, który głosi: "Boże bądź łaskaw dla Hansa Billeke, roku 1542". W druku inskrypcji można odnaleźć niezwykle interesujący kontekst historyczny. Na rewersie krzyża widnieje inny, równie ważny tekst, interpretowany w polskiej literaturze na różne sposoby. Dwie główne wersje mówią o morderstwie Hansa Billeke z rąk Lorentza Madera lub też o jego działaniu w obronie siostrzeńca, co wywołuje liczne dyskusje wśród badaczy.
Na przełomie lat 2004 i 2005 krzyż przeszedł gruntowną konserwację, mającą na celu zatrzymanie procesów niszczenia wapienia. Prace te miały również na celu przywrócenie czytelności inskrypcji oraz reliefów, jak również zabezpieczenie obiektu na przyszłość. W ten sposób krzyż pokutny w Stargardzie trwa w pamięci mieszkańców jako nie tylko symbol historii, ale także jako cenny element kulturowego dziedzictwa regionu.
Przypisy
- Lidia Piotrowska-Cześnik, Kamienny krzyż pokutny z 1542 roku. Historia, badania i przebieg konserwacji, w: Renowacje i Zabytki, nr 2(54)/2015, s. 115-116, ISSN 1643-2029.
- Michał Rembas: Zachodniopomorskie tajemnice, Walkowska Wydawnictwo/Jeż, Szczecin 2011. ISBN 978-83-61805-30-4.
- Kazimiera K. Kalita-Skwirzyńska, Stargard Szczeciński, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1983, ISBN 83-04-01559-5.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska SP ZOZ w Stargardzie | Dom Zakonny Towarzystwa Chrystusowego w Stargardzie | Wieża ciśnień w Stargardzie | Mała Ina | Pomnik 15. Południk | Stargard (stacja kolejowa) | Szlak Hetmana Stefana Czarnieckiego | Willa Karowów | Hala OSiR-u w Stargardzie | Ratusz w Stargardzie | Szlak Stargard – Klejnot Pomorza | Stargard Kluczewo | Stadion Miejski w Stargardzie | Stara Synagoga w StargardzieOceń: Krzyż pokutny w Stargardzie