Kościół Świętego Ducha, znany również jako Heilig-Geist-Kirche, to imponująca budowla w stylu neogotyckim, która została wzniesiona w latach 1874–1877. Jego lokalizacja znajduje się poza historycznymi murami miejskimi Stargardu, co czyni go interesującym punktem na mapie regionu. Ważnym aspektem historii tego miejsca jest fakt, że powstał on na miejscu pierwotnego kościoła szpitalnego, który został założony w 1364 roku.
Obecnie, kościół ten jest użytkowany przez katolicką parafię obrządku rzymskiego pw. Ducha Św.. Parafia ta pełni ważną rolę w życiu lokalnej społeczności, organizując różne wydarzenia oraz praktyki religijne.
Warto również zwrócić uwagę na historię kościoła, gdyż do 26 listopada 2011 roku, w budowli tej miała swoją siedzibę parafia katolicka obrządku bizantyjsko-ukraińskiego pw. Św. Jozafata Męczennika. To świadczy o bogatej i zróżnicowanej historii związanej z tym miejscem, które do dziś pełni funkcje sakralne i społeczne w regionie.
Historia
Historia kościoła w Stargardzie sięga 1651 roku, kiedy to rozpoczęto proces jego odbudowy. Świątynia została wzniesiona praktycznie od zera w konstrukcji szachulcowej, a także dobudowano nową wieżę.
Kolejne stulecia przyniosły brak konserwacji, co prowadziło do znacznej dewastacji budynku. W 1868 roku, z uwagi na jego zły stan, podjęto decyzję o rozbiórce i zbudowano nową świątynię pod tym samym wezwaniem – Ducha Świętego.
W latach 1895-1924 dokonano ścisłej współpracy z architektem Denekem, który odpowiadał za wyposażenie wnętrza kościoła. W 1926 roku zainstalowano w nim witraże, które przetrwały do współczesnych czasów.
Warto również wspomnieć, że 20 maja 1945 roku podczas uroczystości Zielonych Świątek miała miejsce pierwsza polska msza święta w Stargardzie, w której wzięli udział pierwsi osadnicy.
Architektura
Świątynia, której prezbiterium skierowane jest ku zachodowi, została zaprojektowana w formie prostokąta. Budowla o charakterze salowym ujęta jest dachem dwuspadowym, co nadaje jej klasyczny i harmonijny wygląd.
Od zachodniej strony, do korpusu nawowego przylega trójboczne, zamknięte prezbiterium, natomiast wschodnią część zdobi kwadratowa wieża, osiągająca imponującą wysokość 50,2 metrów.
Odwiedzając kościół, można zauważyć, że jego zewnętrzna szata nosi wyraźnie zarysowane cechy stylu neogotyckiego, chociaż w bardziej uproszczonej i uniwersalnej formie. Elewacje tej budowli są opięte przyporami i podzielone przez ostrołukowe okna, co podkreśla ich dekoracyjny charakter oraz zapewnia efektowny wygląd świątyni.
Wyposażenie
Wystrój wnętrza kościoła jest niezwykle bogaty i przyciąga uwagę każdego odwiedzającego. Na ścianach prezbiterium oraz na zachodniej ścianie bocznych naw dostrzega się polichromie, które powstały po 1945 roku. Ich tematyka obejmuje narodziny Chrystusa, Powstanie z Grobu, a także postaci świętych Piotra i Pawła.
Na zachodniej ścianie nawy południowej oraz północnej można zobaczyć dwie XIX-wieczne ramy, które pochodzą z dawnych epitafiów. Obecnie w tych ramach umieszczono współczesne kopie ikon: Matki Boskiej Nieustającej Pomocy oraz Chrystusa, które sięgają 1959 roku. W prezbiterium na uwagę zasługuje drewniany tryptyk, przedstawiający scenę Zesłania Ducha Świętego, stworzony w 1997 roku.
Wnętrze kościoła zachwyca również pełnym zestawem ław kościelnych, które są drewniane i polichromowane. Dodatkowo, interesujący jest neogotycki prospekt organowy, którego autorem jest J. Köhler ze Stargardu. Oprócz tego, we wnętrzu znajdują się także dwa kute żyrandole, datowane na początek XX wieku.
Nie można pominąć faktu, że uroku całemu wnętrzu dodają witraże, które są umieszczone na każdym przeszkleniu kościoła, harmonijnie współgrając z jego bogatym wystrojem.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 13.05.2010 r.]
- Zenkner J., Stargard. Klejnot na pomorskim szlaku, Stargard 2006 r., s. 45
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kolegiata Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata w Stargardzie | Kościół św. Jana w Stargardzie | Parafia Świętego Krzyża w Stargardzie | Kościół Świętego Krzyża w Stargardzie | Kościół Przemienienia Pańskiego w Stargardzie (rzymskokatolicki) | Kościół Miłosierdzia Bożego w Stargardzie | Kościół Przemienienia Pańskiego w Stargardzie (polskokatolicki)Oceń: Kościół Świętego Ducha w Stargardzie