Stare Miasto (Stargard)

---

Historia

Po zakończeniu II wojny światowej, tylko nieliczne obiekty architektoniczne na terenie Starego Miasta w Stargardzie zachowały się w swoim pierwotnym stanie. Jednym z tych zabytków jest Kościół św. Jana, który przetrwał czas w nienaruszonej formie. Niestety, wiele innych historycznych budowli oraz cała reszta zabudowy uległa uszkodzeniu lub została całkowicie zniszczona.

Od momentu zakończenia działań wojennych przez przeszło dekadę nie podjęto działań mających na celu odbudowę tego miejsca, co było spowodowane brakiem odpowiednich środków oraz materiałów budowlanych. Dopiero w 1958 roku rozpoczęto proces odgruzowywania Starego Miasta. W związku z presją na szybkie zakończenie prac, odbudowano jedynie niektóre elementy, takie jak mury obronne, bramy, baszty, spichlerz, Kościół Mariacki, ratusz i odwach, a także kamieniczki usytuowane w wschodniej pierzei rynku.

Na pozostałym terenie Starego Miasta wzniesiono kilka nowych budynków, których wysokość wahała się od trzech do czterech pięter, natomiast przy ulicy Szewskiej zbudowano dodatkowo pięć jedenastopiętrowych obiektów. W celu ograniczenia ruchu tranzytowego w obrębie Starówki, w 1998 roku powstała obwodnica, znana jako Południowe Obejście Starego Miasta.

Przyszłość

W ramach procesu rewitalizacji, miasto podjęło szereg działań mających na celu odnowę Starego Miasta. Do kluczowych zadań należy remont budynków, które znajdują się w sercu Rynku. Prace obejmowały nie tylko całkowitą wymianę płyty głównej rynku, ale także zagospodarowanie tej przestrzeni oraz dodanie elementów małej architektury, co znacząco podnosi estetykę tego miejsca.

Obecnie kontynuowane są prace związane z zabudową obszaru, który jest ograniczony ulicami: Bolesława Chrobrego, Kazimierza Wielkiego, Władysława Łokietka (Targ Drzewny) oraz Grodzką. W tym miejscu powstają stylizowane na zabytkowe kamieniczki, które mają na celu zachowanie historycznego charakteru miasta.

Zakończenie wszystkich prac planowane jest na połowę 2013 roku, co z pewnością wpłynie na dalszy rozwój i atrakcyjność tego regionu.

Układ urbanistyczny

Obszar Starego Miasta oraz jego otoczenie to miejsce o wysokiej wartości zabytkowej, które wpisuje się w strefę A ochrony zabytków. Znajdują się one pod czujnym okiem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie, co jest efektem znacznej koncentracji historycznych atrakcji. Aktualnie realizowany jest plan rewitalizacji zabudowy tej części Stargardu oraz wybranych obszarów miasta, co ma na celu zwiększenie konkurencyjności Stargardu w wymiarze ponadlokalnym.

W samym sercu Starego Miasta położony jest Rynek Staromiejski, który przybrał formę kwadratu i obsługiwany jest przez pięć ulic wylotowych. Większość pozostałych ulic zachowała swój oryginalny, historyczny kształt, co przyczynia się do unikalnego charakteru tej lokalizacji.

Warto również zwrócić uwagę na ślady osadnictwa z okresu przedlokacyjnego, które są widoczne w formie ciągu starych ulic Johannisstraße oraz Grosser Wall, obecnie znanych jako Bolesława Chrobrego. Cechują się one znacznie bardziej regularną siatką bloków, które były wytyczane po 1253 roku.

W obrębie Starego Miasta oraz otaczających je plantów, historia i współczesność tworzą niezwykłą mozaikę, która z pewnością przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Ważniejsze zabytki

Stargard to miejsce bogate w historyczne zabytki, które przyciągają zarówno turystów, jak i miłośników architektury. Wśród nich wyróżnia się kilka obiektów, które zasługują na szczególną uwagę.

Kolegiata pw. Najświętszej Marii Panny to zabytek o światowej randze, uważany za najcenniejszy na Pomorzu Zachodnim. Jej historia sięga XIII wieku, a jej budowla, stworzona przez Heinricha Brunsberga, zachwyca gotyckim stylem.

Nie można również pominąć Kościoła św. Jana, datowanego na XV wiek. Jest to wyjątkowy obiekt, który szczyci się trzecią najwyższą wieżą na Pomorzu Zachodnim, osiągającą wysokość 99 metrów.

Kolejnym interesującym miejscem jest historyczny, barokowy ratusz, który stanowi istotny element stargardzkiego krajobrazu architektonicznego.

Miasto otoczone jest imponującymi murami obronnymi, które pochodzą z drugiej połowy XIII wieku, stanowiąc znakomity przykład średniowiecznej architektury obronnej.

Wśród bram miejskich, niewątpliwie warto wspomnieć o Bramie Pyrzyckiej oraz Bramie Wałowej. Obie bramy są doskonałym odzwierciedleniem historycznego znaczenia Stargardu.

Jeszcze bardziej unikalna jest Bramy Młyńska, będąca jedyną tego rodzaju w Polsce oraz jedną z nielicznych na świecie bram, która usytuowana jest ponad korytem rzeki.

Wśród innych ważnych obiektów, warto zwrócić uwagę na Bramę Świętojańską, a także na Bastion Morze Czerwone, który jest najokazalszą bastionem miejskim w Polsce.

Ostatnimi, ale wcale nie mniej interesującymi są Baszta Tkaczy oraz Baszta Białogłówka, które dopełniają bogatą historię i krajobraz architektoniczny Stargardu.

Główne ulice Starego Miasta

W sercu Starego Miasta w Stargardzie można znaleźć wiele interesujących ulic, które odzwierciedlają bogatą historię oraz tradycje tego miejsca. Oto lista kluczowych ulic, które warto poznać:

• Bolesława Chrobrego,
• Świętego Jana,
• Kazimierza Wielkiego,
• Bolesława Krzywoustego,
• Złotników,
• Pocztowa,
• Płatnerzy,
• Grodzka,
• Mieszka I,
• Władysława Łokietka,
• Portowa,
• Rynek Staromiejski.

Każda z tych ulic ma swoją unikalną historię oraz znaczenie, zachęcając do eksploracji i odkrywania tajemnic Starego Miasta.

---

Oceń: Stare Miasto (Stargard)

---